Yeniden gündeme gelen “Gıda Güvenliği Yasa ve tüzükleri”, gerçekten ülke sağlığının sağlanması açısından ele alınması gerekir. Bu hususun önemine vurgu yapan Gıda Mühendisleri Odası Başkanı Sıdıka Can, şöyle bir vurgu yapmıştır, ilgilileri uyandırmak ve uyarmak adına.
“Gıda güvenliği denetimlerinden sorumlu kurumlar, denetim açısında yetersizdir. Genel Gıda ve Yem Yasası’na uyulmamaktadır. Belediyeler, gıda güvenliği denetim ekipleri açısından oldukça zayıftır. Bunun yanında birçok belediyede gıda güvenliği uzmanı bulunmamaktadır.”
Sıdıka Can’ın vurgu yaptığı hususlar hiç de hafife alınacak hususlar değildir. Özellikle insan hayatı söz konusu olunca...
Değişen dünya değerleri ve insan sağlığını koruma anlayışı, üniversitelerde Gıda Mühendisliği eğitimini de getirdi zaman içinde. Kimse “Gıdanın da mühendisi mi olur?” demesin. Bu bölümün veya bu mesleğin önemini idrak etmeden söz söylemek yanlış ve hatalı olur bence.
Bir insanın “gıda mühendisliği” okuma anlayışı, çağdaş dünya ve çağdaş yaşam felsefesi ile bağlantılıdır. Her gün yediklerimizin, içtiklerimizin, tükettiklerimizin ne derece sağlıklı olduklarını öğrenmek herkesin hakkıdır. O bağlamda devreye gıda mühendisleri girer.
Zaman zaman piyasaya sürülen yiyeceklerde normalin üzerinde insan sağlığına zararlı ilaç bulununca, herkes belirlenen o madde veya yiyecekleri bir süre almamaya özen gösterir. Niçin? Kanser olmamak için. Sağlığının bozulmaması için. Her gün gazetelerde gördüğümüz kansere yenik düşen insanların ölüm ilanları bizleri üzüyor.
Oda Başkanı Sıdıka Can’ın vurgu yaptığı en önemli hususlardan birisi de, belediyelerin gıda güvenliği denetleme ekipleri açısından zayıf oluşudur. Bu sözleri yabana atmamak lazım. Çağdaş belediyelerde ve belediye hizmetlerinde her zaman gıda mühendisleri vardır. Esasında bir belediyede gıda mühendisi olması, o belediyenin de işine gelir. Halka verdiği veya vereceği güven açısından gıda mühendisinin görevleri halk tarafından da kabul görünce, o belediye prim kazanmaya başlar.
Kendi birikim ve algılamalarımla bir gıda mühendisinin görevleri sadece belediye bünyesinde hizmet vermek değildir. Bunu da bir diğer şekilde anlatalım...
Beş yıldızlı bir otel düşünün. O beş yıldızlı otelin her gün çıkan yemekleri, günlük menünün insan sağlığı açısından programlanması ve müşteriye sunulması, bunun yanında içilen suyundan meşrubatına kadar denetlenmesi çok önemlidir. Bizler o kadar çağdaşlaştık mı, otellerimizde gıda mühendisi çalıştırmaya. Bilemiyorum... Belki ben yanılırım.
Aklıma gelen konserve fabrikaları... Veya küçük esnafın üretip piyasaya sürdüğü yiyecekler... Şu anda aklıma pekmez geliyor, tahin geliyor, hellim geliyor, peynir, nor, sucuk, reçeller ve dahaları. Kasapların yaptıkları pastırmalar veya sağlıklı hayvan kesimi gibi denetimler...
Ülkemizin zeytini ve zeytin yağı ünlüdür. Genellikle yerli halkımız köy kökenli olduğu için, doğup büyüdüğü köyünde yetişen ürünleri tercih eder. Lakin o rünlerin insan sağlığına aykırı olup olmadığı da gıda mühendislerine düşen görevlerdir ki, ürünün bulunduğu bölgenin belediyesinde istihdam edilen gıda mühendisi devreye girer.
Bizim ülkemiz küçücüktür, minnacıktır ve kötülükler çok fazla değildir. Bazı açıkgözler bir ürünü satarken ıskarta malı torbanın altına, iyi malı da torbanın üstüne koyarlar sırf malını satmak için. Bu uygulama diğer ürünlerde de vardır.
Bir markete gittiğinizde yoğurt almak için o rafa yönelirsiniz. Genellikle en öndeki mallar, bir gün öncesinin mallarıdır. Bir veya iki sıra arkadan alacağınız yoğurt ise, mutlaka günlük maldır. Yani cambazlıklar çok piyasada.
Herhalde Gıda Mühendisleri Odası’nın kastettiği şey, yasa ve tüzeklerde oluşacak caydırıcılık veya cezalardır. Oda bu yasa tadilatı ve tüzükler üzerinde neden bu kadar durur? Halkın güvenliğini sağlamak ve sağlıklı ürünlerin halka sunulması için. Bu da tüzüklerdeki düzenlemelerle sağlanacaktır herhalde diye düşünüyorum. Tüzükler geçince cezalar devreye girsin bakalım bazı hokkabazlar halkın sağlığı ile oynayabilecekler mi?
Kısacası, “Gıda mühendisliği de neymiş” deyip dudak bükmeyin. Onların görevleri herkesten daha önemlidir bence.