”Dumansız bir hayat için” Dumansız Ada Platformu (DAP)’nun çok ciddi bir çıkışı var sigara ve dumansız bir yaşam için. Bu kuruluşun üstlenmiş olduğu görev, gerçekten takdire şayandır.
Bu platformun son çalışmasında, “Tütün Ürünlerinden Koruma Değişiklik Yasası” ile ilgili çok ciddi, caydırıcı önlemler olduğunu görüyoruz. Yani insan sağlığını tehdit eden bu meretin içilmemesi için caydırıcı para cezaları gelmesi önerileri...
Hani dünyaya ayak uydurma ve pek çok ülkede gerekli önlemleri almak için nice uluslararası ve özel kurumlarının “Sigara içmek yasaktır” sloganıyla harekete geçmesi ile dünya halk sağlığına duyarlılığın artması çok önemlidir.
Hemen hemen her gün gazetelerde gördüğümüz ölüm ilanlarının hangi nedenlere dayandığını irdelediğimizde, bazı insanların akciğer kanserinden öldüklerini anlarız. Yani sigaranın insan vücudunda yaptığı ağır tahribatlar, ardından kanseri getiriyor maalesef.
“Dumansız hayat” anlayışını dünya ne zaman benimsemiştir pek hatırlamıyorum. Mesela Londra’ya ilk gidişimde, 1968’de “sigara içmek yasaktır” gibi sloganları pek az yerde görürdüm. Hatta zaman zaman ziyaret ettiğim Wimphy’de çalışan Kıbrıslı arkadaşları ziyaret ettiğimde hem çalışanların, hem de müşterilerin çatır çatır kapalı alanlarda sigara içtiklerine tanık olurdum. Yani diyeceğim şudur:
“Dünya ne zaman uyandı sigaranın zararları için?” sorusunu soruyorum.
İnsanlar sigaradan kurtulmak mı istiyor? Sağlıklı bir yaşam mı istiyor?
O zaman uyuşturucu gibi, sigaranın da üretiminin yasaklanması gerektiğini düşünüyorum.
Sigara uyuşturucu kadar insan hayatına zarar vermese de, yine de insan hayatını yok edecek kadar tahribatlar yapıyor. Ama gelin görün ki sigara bütün marketlerde, bütün sosyal alanlarda çatır çatır satılıyor da, sigaranın üzerine de “Sigara sağlığa zararlıdır” ibaresi konuluyor. Adeta bu ne lahana, bu ne turşu misali.
Bana göre sigaranın zararlarını anlatan bu ifade sigara paketleri üzerinde belirtilmesi ile “Dumansız bir hayat” anlayış ve eylemleri, çok büyük bir tezat teşkil ediyor. Bayağı büyük bir tezat.
Fakat sigara üretiminin bir an için durdurulduğunu düşünün. Bana göre dünyada deprem olur böyle bir kararın uygulanması. Ünlü sigaralar nerede üretilir?
Ünlü sigaralar pek çok büyük ve çok gelişmiş ülkelerde üretilmektedir. İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya ve Amerika...
Bu meseleye bir de politik yönden bakmak lazım. Neden?
Nedeni şu...
Bazı ünlü sigaraların üreticileri, büyük siyaset odaklarını besleyen işletmelerdir. Yani insanların siyasi ve geleceğini etkileyen üreticiler. Şimdi gelin de siz sigara üretimini yasaklayın.
Hangi siyasetçide o yürek vardır sigara üretimini durdursun veya yasaklasın. Bence hiçbirinde yoktur. Belki de siyasetçilerin dörtte üçü sigara bağımlısıdır.
Bir başka örnek vermek lazım...
Örneğin Küba’ya gittiğinizde orada sokak kaldırımlarında, bazı iş yerlerinde ve turizm fuarlarında puro yapılmakta olduğuna tanık olursunuz. Kübalıların en büyük gelir kaynaklarından birisi üretilen tütünlerden değişik purolar yapmak ve bütün dünyaya satmaktır.
Turizm fuarlarında bunlara tanık olmuştuk. Küba veya Havana adı altında turizm fuarlarında stand kuran turizmciler, kapı önüne puro yapan adamları koyarlardı. Usta ellerden çıkan puroların nasıl yapıldığına tanık olursunuz. Geniş ve puro yapmaya müsait tütün yapraklarını bir nakış gibi şekillendirerek o puroları yaparlar.
Siz Küba’ya, “Tütün maddelerinin üretim ve satışı yasaklandı” diyebilir misiniz?
Öyle büyük işletme sahibi komparatorlar vardır ki, boyundan büyük puroyu ağzına koyup keyifle dumanını çeker. Yani biraz da paranın verdiği bir özenti...
Bütün bunlara baktığımızda, genel anlamda epeyce yok kat edildiğini görürüz. Artık insanlar bilinçlenmişlerdir. Kapalı alanlarda sigara içilmemesi gerektiğinin bilinci içinde sigara içecek olan kişi veya kişiler hemen bulundukları kapalı alanlardan dışarıya çıkarlar.
En önemlisi nedir bilir misiniz?
Yeni yetişmekte olan gençlerin ilk sivilceleri ile birlikte dudakarının arasına sigara tutturmalarıdır ve bu gözle görülen bariz bir şeydir. Hani kızlara hava atmak adına.
Sadece erkek çocukları veya genç erkekler değildir sigaraya özenen. Genç kızlarımız da sigraya özeniyorlar maalesef.
İsterseniz gençlerin eğlence mekanlarını şöyle uzaktan takip ediniz. Nasıl ganimi gibi sigara içtiklerine tanık olursunuz.
Kapalı alanlarda içilen sigaralardan etkilenen veya endirek zarar gören pasif içicilerin ciddi bir sağlık sorunu ile karşı karşıya kaldıklarını bütün tıp adamları söylüyor. İşte o nedenle bu platform uyarıcı tedbirlerini koyuyor ortaya.
Kısacası “Artık o sigaradan kurtul arkadaş” diyor şu platform.
Sigara üzerine zaman zaman pek çok sloganlar üretilir. Hatta sigara için şarkılar bile yazılır. Şarkılardaki sigara, romantizmi ve ayrılıkla gelen acıları anlatır. İstanbul’da bazı arabaların camlarında da sigara üzerine anlamlı sözler vardır. Hatta o cama slogan yazan taksicilerin bile sigara tiryakisi oldukları bile düşünülebilir. Ani sigara...
Sigara için söylenecek o kadar çok söz vardır ki...